نقش تغذیه متعادل در بهبود عملکرد و افزایش تحمل میوه پرتقال به سرمازدگی در شهرستان نکاء استان مازندران

یکی از راهکارهای ارتقاء عملکرد هکتاری و بهبود کیفیت میوه پرتقال منجمله افزایش مقاومت به یخ‌زدگی در باغ‌های مرکبات، رعایت اصول مصرف بهینه کود می‌باشد. به منظور بررسی نقش مصرف بهینه کودی بر برخی ویژگی‌های میوه مرکبات، آزمایشی طی دو سال بر روی ارقام تامسون و تامسون خونی، با دو تیمار و پنج تکرار در سال های زراعی 96-1395 و 97-1396 در باغ دو هکتاری، در شهرستان نکاء استان مازندران به اجرا گذاشته شد. لازم به ذکر است که در پاییز سال 96-1395 به یک میزان از منابع کودی ذیل استفاده شد. تیمارها عبارت بودند از تیمار اول: کوددهی سنتی مطابق عرف باغدار (دوکیلوگرم اوره، یک کیلوگرم سوپرفسفات تریپل به ازای هر درخت همراه با کود حیوانی در زیر قطره‌چکان‌ها) و تیمار دوم: مصرف بهینه کودی مطابق نتایج آزمون خاک و برگ گیاه (دوکیلوگرم سولفات آمونیوم + یک و نیم کیلوگرم سولفات پتاسیم + یک کیلوگرم سولفات منیزیم + نیم کیلوگرم سولفات روی، مخلوط با کود حیوانی و خاک سطحی که به‌صورت چالکود در فاصله مناسبی از سایبان هر درخت زیر قطره چکان‌ها قرار گرفتند). قابل ذکر است در تیمار کودی، در تابستان سال دوم آزمایش به ازاء هر درخت 500 گرم سولفات پتاسیم محلول حاوی کلات روی (SSOP+Zn-EDTA) همراه با آب آبیاری به صورت سرک استفاده شد.

نتایج تحقیقات نشان داد، الف) در سال اول در حالی که میانگین عملکرد تیمار اول برای دو رقم، به ازای هر درخت به ترتیب 40 و 75 کیلوگرم بدست آمد، در تیمار دوم با افزایش قابل ملاحظه‌ای به 72 و 175 کیلوگرم به ازای هر درخت ارتقاء یافت. در سال دوم این ارقام به ترتیب از 80 و 140 کیلوگرم به 155 و 305 کیلوگرم به ازای هر درخت افزایش یافت که در هر دو سال اختلاف در سطح یک درصد معنی‌دار شد. از علل عمده افزایش عملکرد در سال دوم، سال آوری محصول و مصرف سرککود SSOP+Zn-EDTA  می‌باشد. ب) در حالی‌که میانگین درصد ماده خشک هر دو رقم برای سال اول، در تیمار اول 6/15 و 1/18 درصد بود، در تیمار دوم به 1/17 و 20 درصد ارتقاء یافت و برای سال دوم ین ارقام به‌ترتیب از 22 و 3/22 درصد در تیمار اول به 4/24 و 2/25 درصد در تیمار دوم افزایش یافت. پ) در حالی‌که میزان مقاومت به یخ ‌زدگی در پرتقال رقم تامسون خونی و تامسون طی سال اول، در تیمار اول به ترتیب برابر صفر و 1- درجه سانتی‌گراد بود این ارقام در تیمار دوم به 2- و 5- درجه سانتی‌گراد افزایش یافت. در سال دوم این ارقام از 1- و 3- درجه سانتیگراد به 5- و 9- درجه سانتیگراد رسید. از علل اصلی این افزایش مقاومت به یخ‌ زدگی می‌توان به تاثیر مثبت مصرف سرک کود سولفات پتاسیم حاوی کلات روی (SSOP+Zn-EDTA) در سال دوم اشاره کرد.

با عنایت به نتایج فوق برای دستیابی به عملکرد هکتاری بیشتر و در راستای تولید میوه‌های سالم و بهبود کیفیت میوه مرکبات در برابر تنش های سرمایی، رعایت اصول مصرف بهینه کودی برای کلیه باغ‌های مرکبات کشور توصیه می‌شود.